Lana Skender, dipl. pov. umjetnosti

            Niti jedan oblik umjetničkog izražavanja nije bio toliko degradiran i neshvaćen u povijesti teorije umjetnosti kao ornamentalna umjetnost. Tek suvremenim shvaćanjima iskonske potrebe za ispunjavanjem ništavila papira zanemaruje se njegova dekorativna funkcija i počinje propitivanje njegovih strukturalnih i estetskih kvaliteta. U središtu interesa Gorana Kujundžića  je stvaralačka igra, umjetnik sa znatiželjom preoblikuje i prestrukturira  motiv kako bi istraživao mogućnosti njegovih beskonačnih promjena.

           Predan je liniji i crtežu kao temeljnoj umjetničkoj disciplini iz koje se rađaju sve ideje i koja prethodi svim umjetničkim spoznajama. Sitnim pomacima šake i rotiranjem zgloba ruke slaže kratke , kontrolirane linije, elementarne linijske znakove koji mijenjajući smjer i veličinu stvaraju naizgled identične linearne strukture čija se kompleksnost i raznovrsnost otkriva tek uvidom u mikrostrukturu.Bilježi tragove estetske misli složenim sustavom prepleta i raspleta koji nastaje kretanjem sredstva po podlozi, disciplinirano bez emotivnih impulsa. Kompozicije su matematički precizne vođenje strogom geometrijskom potkom podloge nastale križanjem vodoravnih, okomitih i dijagonalnih linija slično maurskom i islamskom ornamentu gdje se izbjegava figuracija i sav sadržaj prenosi na ritual i materijalizaciju linearne forme.

         Sklon je racionalnom matematičkom planiranju i dovođenju stvari u red zbog čega primijenjuje principe kombinatorike koji njegovom likovnom izrazu daju znanstvene temelje za analizu.

U ciklusu Permutacije izdvaja ornamentalni motiv s uporabnog predmeta iz Etnografske zbirke Muzeja Slavonije, kao fragment prošlosti, ali zanemaruje njegovu sadržajnu i simboličku vrijednost i sagledava ga poput vizualne činjenice.Tretira ga racionalno kao kriptozapis i poigrava se sa čvrstoćom njegove strukture, sitnim izmjenama odnosno permutacijama građe osnovnog motiva neizbježno mijenja oblik dok struktura ostaje ista. Motiv se kontrastom ističe od podloge i ponavlja na dovoljnoj udaljenosti da se gubi osjećaj zgusnutog prostora iako je papir potpuno ispunjen rasterom koji geometrijski kontrolira razvoj ornamenta. Izdvajanjem fragmenta iz prvotnog uporabnog konteksta, povećanjem formata i promjenom medija ukida mu izvornu funkciju i pretvara u samostalnu vizualnu pojavu. Ne podliježe pravilima čitanja s lijeva na desno jer je motiv generiran iz središta prema van što mu omogućuje beskonačno širenje u bilo kojem formatu. Iščitavanje ornamenta može se vršiti na više načina, prema prazninama i puninama, po okomitim ili dijagonalnim osima ali uvijek poštuje dijalektiku kojom je pisan i raste svojom unutarnjom logikom. Istovremeno postoje  dva sloja koji nemaju tendenciju prikaza dubine već stvaraju odnose pozadine i lika, korištenjem aktivnih i pasivnih linija i ploha motiv se ističe u prvi plan ili se prepliću i prožimaju oba plana stvarajući dojam plošnosti.

Neki radovi izgledaju kao  transkripti bioloških vitalnih funkcija jer pokazuju isti periodicitet izmjene i promjene elementa koji sugeriraju prirodne zakone.

          Za razliku od ranijih radova u kojima je površina potpuno ispunjena grafizmima po načelu horror vacui u permutacijama afirmiranjem  sloja s istaknutim motivima vizualno zanemaruje geometrijsku potku ali se ona osjeća kao čvrsta tektonska podloga. Vrlo suzdržano intervenira bojom koja izgrađuje motiv stvarajući miran alternirajući ritam, da ne naruši grafičku kvalitetu i čistoću motiva.

       Za nas promatranje djela je izazov,  ponovo proživljavamo kretanje koje poprima karakteristike živog bića, umnažanjem motiva stvaramo  sliku i otkrivamo apstraktnu strukturu. Vizualni dojam se nadopunjava prožimanjem linije i plohe dok kontrasti boja ističu motiv i stvaraju ritam. Od pasivnog promatrača postajemo aktivni sudionik jer pogledom proživljavamo  stvaralačku igru koja je navela umjetnika da od jednostavnog motiva stvori kompliciran ali uređen svijet.